Son yıllarda kliniklere çok fazla unutkanlık şikayetiyle başvuru olmakta ve her unutkanlık şikayeti olan kişi demansın en yaygın türü olan Alzheimer tipi demans  olduğunu düşünerek endişe yaşamaktadır.

Elbette ki erken teşhis her hastalık için önemlidir. Demans hastalığı diğer adıyla bunama erken fark edildiğinde; bilişsel kayıpların geri gelmesi mümkün  olmasa da ilerlemesinin durdurulması ya da seyrinin yavaşlatılması mümkün olabilmektedir.

Demans Hastalığı;dikkat,bellek,yürütücü işlevler, görsel-mekansal işlevler,dil işlevleri gibi bilişsel işlevlerin zayıflaması, bozulması durumudur. Bozulmanın hangi işlevde olduğu ya da beynin hangi alanında başladigi önemlidir.Çünkü bu farklılık demans tiplerini oluşturur. Alzheimer tipi demans, Frontotemporal demans, Lewy-cisimcikli demans, Serebrovasküler demans gibi. Demans tipinin belirlenmesi; tedavisi ve seyri açısından önemlidir.

En yaygın görülen demans tipi Alzheimer tipi demanstır. Alzheimer tipi demansta bellek işlevlerinin bozulması yani unutkanlık ön plandadır.Ancak her unutkanlık elbette ki demansiyel bir durum olduğunu göstermez.Basit bir vitamin ve mineral eksikliği bile unutkanlığa sebep olabilir.Dolayısıyla sadece unutkanlık şikayeti kendi başına bir anlam taşımaz.

Eğer unutkanlık şikayetine ek olarak; bir kafa travması yaşanmışsa,beyine cerrahi bir müdahale söz konusuysa nöroşirürji (beyin cerrahi) uzmanıyla,

Unutkanlık şikayetine ek olarak; ailesinde demans tanısı almış birinci dereceden akrabaları varsa, 65 yaşın üstünde ise, eskiden gayet kolaylıkla yaparken son zamanlarda işlerini, etkinliklerini yapamıyorsa(Örn;çok iyi bildiği bir yemeği yapamamak gibi, içine konulacak malzemeyi eksik ya da fazla yanlış koymak gibi) çok iyi bildiği halde isimleri,yüzleri, eşyaları sürekli unutuyorsa,eski yaşantıları canlıymış gibi yaşayıp yeni olanları kaydetmekte güçlük çekiyorsa bir nöroloji uzmanıyla görüşülmesi,

Günlük yaşantıların getirdiği pek çok sıkıntı, değişen koşullara uyum sağlama çabaları dolayısıyla yaşanan zorlanmalar, kişilerarası ilişkilerde yaşanan sorunlar, depresif duygudurum içinde olma, bazı kişilik özellikleri, aynı anda pek çok şeyi bir arada yapmaya çalışma,hergün aynı etkinlikleri yapma dolayısıyla farklı bilişsel aktivitelerde bulunmama,kişisel ve toplumsal travmaların etkisi unutkanlıklara sebep olabilir.Bu durumda psikiyatri uzmanıyla ya da klinik psikologlarla görüşmesi daha uygun olmaktadır.

Televizyon,internet gibi ortamlardan etkilenerek yoğun endişeler yaşamadan önce yaşanan sıkıntının kaynağını ve olası nedenleri değerlendirerek doğru uzmana başvurmak büyük önem taşımaktadır. 

Günümüzde;doğru uzman hekim tarafından yapılan klinik görüşme, eğitim almış psikolog tarafından uygulanan nöropsikolojik testler, beyin görüntüleme teknikleri ve istenen diğer tetkiklerle daha kısa sürede tanı konulması ve uygun tedavinin başlaması mümkün olmaktadır.

Psk. Nuriye Ülkgün